Het is misschien wel actueler dan ooit: hoe bespaar je energie in het productieproces? Stoom is een veelgebruikte energiedrager in de industrie, en het grootste deel daarvan wordt opgewekt met gas. Maar liefst 75 procent van de potentiële energiebesparing in de industriële sector is gerelateerd aan motoren en stoominstallaties. Of u zoekt naar een hogere efficiëntie vanwege de stijgende kosten of vanwege impact op het milieu, besparen is daarvoor allebei belangrijk.

Steam Up project

In de afgelopen jaren is er in het Europese project Steam Up op grote schaal onderzoek gedaan naar het optimaliseren van stoomproductie. Aan de hand van audits bij verschillende branches en bedrijven in Oostenrijk, Tsjechië, Duitsland, Denemarken, Griekenland, Italië, Nederland, en Spanje wil het project de kloof overbruggen tussen adviezen en de daadwerkelijke uitvoering van besparende maatregelen.

Dankzij het project zijn er verschillende casestudies gepubliceerd. Daarnaast zijn er hulpstukken verschenen om inzicht te krijgen in de voordelen en uitdagingen bij het toepassen van besparende maatregelen.

Resultaten

Op de website van Steam-Up verschenen een paar jaar geleden de specifieke businesscases van bedrijven die energie-efficiëntie maatregelen hebben genomen in hun stoomtoepassingen. Daar kon je per land, maar ook per bedrijf de conclusies van de audits zien. Uit de eerste fase van het project kwamen een aantal conclusies tot stand gekomen.

Uit de audits van het project blijkt dat het beste resultaat werd behaald in de bedrijven waar de het management betrokken en gecommitteerd was om energie te besparen. Dit werd ervaren als een knelpunt en is één van de speerpunten dat terugkomt in fase twee van het project.

Daarnaast bleek uit de observaties dat veel bestaande stoomketels te groot en te inflexibel zijn voor de gewenste productie. Nieuwe generatie stoomketels bieden een stuk hogere efficiëntie en zijn vaak flexibeler in gebruik. De vernieuwing van een stoomketel was de meest effectieve ingreep bij de meeste casestudies om energie te besparen. Toch werd de vervanging van een nieuwe stoomketel te lang uitgesteld door de hoge aanschaf kosten.

Als laatste werd vooral geconcludeerd dat de technische ervaring en kennis van stoominstallaties sterk afneemt in bedrijven met stoominstallaties, net als het aantal technische werknemers. Dit is problematisch omdat de veel energiebesparende maatregelen niet stoppen bij een enkele ingreep. Scharff Techniek raadt bedrijven met een stoominstallatie dan ook aan om het vakmanschap omtrent stoomtechniek van medewerkers te verbeteren en te waarborgen.

Verhuur als oplossing?

Zoals u ziet brengt het hebben van een stoomketel ook extra werkzaamheden met zich mee. Veel van de problemen die door het Steam Up project zijn vastgesteld bij bedrijven in Europa, kunnen worden ondervangen door het huren van een stoomketel.

Wel de hogere efficiëntie van een nieuwe stoomketel, maar niet de bijkomende investering? Niet de juiste kennis in huis voor het onderhoud aan een stoominstallatie? Bij het huren van een stoomketel neemt Scharff Techniek deze zorgen uit handen. Onderzoek eens de mogelijkheden van het huren van een stoomketel. Scharff Techniek ligt graag toe of het huren van een stoomketel een passende oplossing is voor uw productie.

Praktische besparingsmaatregelen

Tot slot zijn er een aantal concrete maatregelen gepubliceerd naar aanleiding van het project die kunnen worden toegepast om energie te besparen zonder de stoomketel te vernieuwen. Dit kan oplopen tot zo’n 25%.

• Verlagen van de stoomdruk (circa 2% energiebesparing per bar)
• Gebruikmaken van een zuurstofmeting in het rookgas en deze gebruiken in de brander regeling
• De ketel, leidingen en appendages zo goed mogelijk isoleren
• Zoveel mogelijk restwarmte terugwinnen uit rookgassen en spuiwater om het ketelwater op te warmen
• De stoomketel uit of standby zetten als er langere tijd geen stoomvraag is
• Regelmatig controleren van condenspotten in de stoomleidingen

Fase 2 Steam up

Na verschijning van de resultaten van fase 1, lijkt het project nu verder te gaan naar fase 2. Daarbij wordt, met de eerder gesignaleerde obstakels in het achterhoofd, geprobeerd om nieuwe businessclass op te bouwen om de grootste barrières te doorbrengen bij de daadwerkelijke uitvoering van besparende maatregelen. Dit doet het Steam Up project door het opbouwen van een business case op basis van 75 diepgaande stoomaudits die:

• State-of-the-art stoomtechnologie en expertise omvatten
• Niet-energie gerelateerde voordelen bevatten
• De organisatorische kosten verminderen door geïntegreerde oplossingen voor implementatie en rapportage te bieden.

Daarnaast komt er een programma dat training en coaching-on-the-job omvat voor meer dan 500 energie-auditors, ESCO’s, interne energiemanagers en aanbieders van energiebeheertraining. Tot slot wordt binnen het project gekeken naar manieren om het gedrag van besluitvormers in bedrijven te veranderen om energie-efficiëntie op te nemen in de managementstructuur.

Onderzoek door experts

Het project streeft ernaar in totaal 75 audits uit te voeren in energie-intensieve bedrijven in Oostenrijk, Tsjechië, Denemarken, Duitsland, Griekenland, Italië, Nederland en Spanje. Bedrijven die geïnteresseerd zijn kunnen zich aanmelden. Vervolgens voeren energie-experts uit de betreffende landen een onderzoek (audit) uit. Voor dit onderzoek wordt een vaste methode gebruikt ontwikkeld voor het project. Daarna verschijnt er een rapport met kant-en-klare actieplannen.